TESK 28.12.2018 PLASTİK POŞETLERİN ÜCRETLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR GENELGESİ
Plastik poşetlerin satışı, beyanı, geri kazanım katılım payı tahsili ile birlikte izleme, kontrol ve denetimine ilişkin hususları içeren Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca hazırlanarak 25/12/2018 tarih ve 66745475-145.07-245766 sayılı Bakan Oluru ile 27/12/2018 tarihinde Bakanlık web sayfasında duyurulmuştur.
Plastik poşetlerin ücretli olarak satışı, faaliyet türü ne olursa olsun uzaktan satışlar da dahil olmak üzere, istisnasız tüm satış noktalarında (tekstil, oyuncak, elektronik, gıda ve benzeri) 1/1/2019 tarihinden itibaren gerçekleştirilecek ve plastik poşetlere uygulanacak asgari ücret, adet başına vergiler dahil 25 kuruş olacaktır. Satış noktaları bu ücret içerisinden 15 kuruşu, 'Geri Kazanım Katılım Payı' olarak Bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına yatıracaktır.
Bu usul ve esaslara göre, kullanım alanları ve malzeme özellikleri bakımından;
-Ekmek, sebze, meyve, peynir, zeytin, hayvansal gıda gibi açık satılan gıdaların hijyenini sağlamak için kullanılan, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 500x350 mm (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük saplı/sapsız poşetler,
-Plastik içeren malzemelerden, dokumalı veya dokumasız metotlarla üretilen, tekstil ürünü çok kullanımlık poşetler,
-Canlı sucul hayvan satışında kullanılan sapsız poşetler,
-Yumrulu ve/veya benzer tohumlu bitkilerin satışında kullanılan sapsız poşetler,
-Sadece hizmet verilen fakat ürün satışı gerçekleştirmeyen yerlerde kullanıcıya veya tüketiciye verilen poşetler, (kuru temizleme, lostra ve benzeri),
-Kargo poşetleri,
-Gümrüksüz mağazadan alınan ürünler için ilgili mevzuatı gereği kullanılması zorunlu olan özel poşetler,
kapsam dışındadır ve ücretlendirmeye tabi değildir.
Plastik poşetler, mesafeli satışlar da dahil olmak üzere satış noktalarında kullanıcıya veya tüketiciye ücretsiz temin edilemeyecek, ücretsiz teminine imkan verecek herhangi bir promosyona veya kampanyaya dahil edilemeyecektir.
Plastik poşetlere uygulanacak taban ücret, her yıl piyasa koşulları ve ilgili sektör temsilcilerinden oluşan Ambalaj Komisyonunun önerisi dikkate alınarak Bakanlık tarafından belirlenecek ve takip eden yıl boyunca geçerliliğini koruyacaktır. Plastik poşetler için Bakanlıkça belirlenen asgari fiyat tarifesinin altında ücret uygulanamayacaktır.
Satış noktaları, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan plastik poşetleri açık satılan gıdaların hijyenini sağlamak dışında kullanıcıya veya tüketiciye ücretli veya ücretsiz olarak sağlayamayacaktır.
Plastik poşetle gönderimi sağlanan uzaktan satışlarda alternatif taşıma ekipmanı kullanım seçeneği tüketiciye sunulacaktır. Tüketici tarafından plastik poşet seçeneği tercih edilmesi halinde poşetlerin satışı zorunludur.
Satışa tabi plastik poşetlerin birim satış bedelinin, plastik poşetin zorunlu giderlerinin (poşet maliyeti, vergiler ve Kanunun ekli (1) sayılı listesinde belirtilen geri kazanım katılım payının toplamı) üzerinde olması halinde, aradaki fark gelir olarak kabul edilecektir. Kanunun 18 inci maddesinin ikinci fıkrası gereği plastik poşetlerin satışından elde edilen gelir Bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına yatırılacaktır.
Ücretlendirmeye tabi olan plastik poşetlerin satış noktalarında 1/1/2019 tarihi itibariyle barkodlu olarak sunulması ve plastik poşet satışının yapıldığı işlemlere ait belgelerde satış kalemi ve adedinin gösterilmesi zorunludur. Ancak, satış noktaları, stoklarında bulunan barkodsuz plastik poşetlerin satışını 31/3/2019 tarihine kadar gerçekleştirebileceklerdir.
Satış noktaları, satılan plastik poşetlere ilişkin, adet ve fiyat bilgisini satış belgelerinde gösterebilmek için gerekli altyapı çalışmalarını 31/3/2019 tarihine kadar tamamlayacaklardır.
Bakanlık ve il müdürlükleri plastik poşet üreticileri ve satış noktalarının bu Usul ve Esaslarda tanımlı bildirim ve beyanlarını yapmalarını sağlamak için çevrimiçi programı hazırlayacak ve kullanıma sunacaktır.
Ayrıca, İl Müdürlükleri, üreticiler ve satış noktalarının Bilgi Sistemine kayıtlarını yapmak, beyan yükümlülüklerini ve yapılan beyanlarını izlemek, kontrol etmek, denetlemek ve değerlendirmekle Bakanlıkla birlikte yetkilidir.
Satış noktaları, Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği kapsamında kalan yükümlülükleri saklı kalmak koşulu ile plastik poşet kullanımının azaltılması amacıyla;
- 1/1/2019 tarihinden itibaren plastik poşetleri ücretsiz vermemekle ve tahsil edilen ücretleri satış belgelerinde adet bazlı göstermekle,
- Çevrenin korunması maksadıyla plastik poşetlerin satışına ilişkin tüketiciyi bilinçlendirme amaçlı yazılı, basılı görsel materyal kullanmakla,
- Bilgi Sistemine kayıt olmak, gerekli beyanları bilgi ve belgeleri ile birlikte bu sisteme yüklemekle,
- Plastik poşet satışı miktarı beyanına istinaden hesaplanacak geri kazanım katılım payı tutarını Bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına aktarmakla,
- Plastik poşetler yerine çok kullanımlık taşıma ekipmanını alternatif olarak tüketiciye sunmakla,
yükümlüdürler.
Diğer taraftan;
Üreticiler/ithalatçılar tarafından yapılacak beyanlarda; plastik poşetin adet, ağırlık, kalınlık, boyut, ambalaj malzemesi cinsi, firma bazında yurt içinde veya yurt dışında kime satıldığı yer alacaktır.
Satış noktaları tarafından yapılacak beyanlarda; temin edilen firma bilgisi (yurt içi ve yurt dışı), temin edilen plastik poşet adedi, ağırlığı, kalınlığı, satılan plastik poşet adedi ve birim fiyatı yer alacaktır.
Satış noktaları, plastik poşetlerin satışının gerçekleştiği aya ait beyanı, takip eden ayın biri ile on beşi arasında Bilgi Sistemi üzerinden yapacaktır.
Satış noktası tarafından yapılan beyanlara istinaden ödenecek geri kazanım katılım payı tutarı Bilgi Sisteminde hesaplanacaktır.
Satış noktası tarafından Bilgi Sistemine beyan edilen geri kazanım katılım payı, beyan dönemini takip eden ikinci ayın son gününe kadar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına yatırılacaktır.
Çevre Kanunu’nun Ek 11 inci maddesi gereği, katılım payının beyan edilmediğinin veya eksik beyan edildiğinin tespiti halinde, beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen katılım payının bir ay içinde ödenmesi gerektiği ilgiliye tebliğ edilecektir. Süresinde beyan edilmeyen veya eksik beyan edilen katılım payının beyan edilmesi gereken son günden ödendiği tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 51 inci maddesine göre hesaplanacak gecikme zammı oranında faiz uygulanacaktır. Süresinde ödenmeyen katılım payı Bakanlığın bildirimi üzerine ilgili vergi dairesince 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilecektir.
Bakanlık tarafından bu Usul ve Esaslar kapsamında yapılacak izleme, kontroller ve/veya denetimler sırasında;
- Bildirim ve beyan yükümlülüğünü zamanında ve/veya tam olarak yerine getirmediği tespit edilenlere Kanun’un 20 nci maddesinin (g) bendi hükmü uyarınca 6.000 Türk Lirası,
- Geri kazanım katılım payını ödemediği tespit edilenlere Kanun’un 20 nci maddesinin (z) bendi hükmü uyarınca geri kazanım katılım payı tutarının %20 fazlası,
- Plastik poşetleri ücretsiz verdiği, promosyona ve/veya kampanyaya tabi tuttuğu tespit edilen satış noktalarına Kanun’un 20 nci maddesinin (bb) bendi hükmü uyarınca depo alanı hariç kapalı satış alanının her metrekaresi için 10 Türk Lirası,
idari para cezası uygulanacaktır.
Bu Usul ve Esaslar kapsamında yapılacak bildirim ve beyanlarda yanlış ve yanıltıcı beyanda bulunanlar hakkında 2872 sayılı Çevre Kanun’unun 26 ncı maddesi doğrultusunda işlem tesis edilecektir.
